Районның җөмһүрияттәге беренче адымнары

1927 елның 13 мартында ТАССР ҮБК карары белән беренче районнар (Әгерҗе, Балык бистәсе, Казан, Кайбыч, Лаеш, Норлат-Ачасыр, Свияжск, Тәмте) оештырылган. 1929 елда республикадагы районнар саны 45 булган. Алабуга районы 1930 елның 10 августында оешкан, шул вакыттан башлап шәһәр район үзәге булып китә.
Кантон тарихыннан
Тарихи чыганаклардан билгеле булганча, 1922 елда Алабугада товар биржасы ачылган. 1928 елда Алабуга кантоны юкка чыгарылып, Чаллы кантоны составына кертелгән.
1921 ел ахырында Мамадыш шәһәрендә эшләп килгән педагогия курслары ябылу сәбәпле, аларны Алабугадагы шундый ук курсларга кушканнар. Бу уку йортында да хәлләр бик үк шәптән булмаган. Кантон мәгариф бүлеге отчётында мондый сүзләр язылган: "Курста укучыларның барысы да Татарстаннан, күбесе уңыш булмаган ач районнардан. Күпчелек укучыларның әти-әниләре ачтан үлгәннәр. Берничә укучыны хастаханәгә җибәрергә мәҗбүр булдык, чөнки алар ачтан шешенделәр..."
Алабуга ярминкәләре
Яңа икътисадый сәясәт вакытында Совет илендә иң беренче булып Алабугадагы ярминкә ачылган. 1922 елдан аларны яңа урында - Инкыйлаб мәйданында корырга булганнар һәм махсус 4 таш корпус төзелеп, 2 балаган урнаштырылган. 1927 елда анда 2 дәүләт оешмасы, 6 кооператив, 2 артель, 191 шәхси оешма катнашкан. Товарларның ниндие генә булмаган. Пыяла һәм чынаяк савыт-саба, данлыклы Оренбур шәлләре, йорт кирәк-яраклары, авыл хуҗалыгы машиналары, мануфактура, галантерея, кондитер әйберләре, савыт-саба, җиләк-җимеш үтемле булып исәпләнгән. Казаннан аяк киемнәре, мех, күлмәкләр алып килгәнннәр. Нижгар губернасының Павлов шәһәреннән - тимер һәм җиз эшләнмәләр китергәннәр. Ярминкәдә тәгәрмәч сату рәте эшләгән.
1927 елда ярминкәгә Көнгер, Пермь, Свердлау, Ижау, Сарапул, Түбән Новгород, Кукмара, Яр Чаллы, Вятка, Сембер, Семенов, Павлов, Кострома, Самара шәһәрләреннән барлыгы 204 236 сумлык товар килгән, 103 200 сумлыгы сатылган. Авыл хуҗалыгы машиналары, мануфактура, галантерея, кондитер әйберләре, җиз эшләнмәләр, савыт-саба, җиләк-җимеш үтемле товар саналган.
1927 елның 13 мартында ТАССР ҮБК карары белән беренче районнар (Әгерҗе, Балык бистәсе, Казан, Кайбыч, Лаеш, Норлат-Ачасыр, Свияжск, Тәмте) оештырылган. 1929 елда республикадагы районнар саны 45 булган. Алабуга районы 1930 елның 10 августында оешкан, шул вакыттан башлап шәһәр район үзәге булып китә.
Беренче татар ректоры
Алабуга өязенең Бондюг химия заводы эшчесе гаиләсендә туып үскән Гыймаз Баһаветдинов (1896-1937) яшьтән үк заводта эшләгән. Октябрь инкыйлабыннан соң ул пария эшләрендә актив катнашкан. Алабуганы Колчак армиясеннән азат иткәннән соң, Баһаветдиновны Алабугага җибәрәләр. Партиянең завод комитеты рәисе буларак, аны Алабуга кантоны (районы) Советларының VIII нче съездына делегат итеп сайлыйлар, съездда Алабуга Уисполкомы әгъзасы һәм РКП(б) Алабуга оешмасының Өяз комитеты секретаре итеп куялар.
1921 елда Алабуга кантоны Советлар съездында аны II нче Татарстан ССР Советлар съездына делегат итеп җибәрәләр, соңгысында Үзәк башкарма комитеты әгъзасы һәм ТАССР Юстиция халык комиссары итеп сайлыйлар, ә 1922 елның декабреннән ул ТАССР Прокуроры вазыйфаларын да башкара.
Читтән торып укып, химик дипломы ала, КДУ фәнни эшкә күчкә. 1930-31 елларда ул ректор була. Шул рәвешле, университет тарихына беренче татар ректоры буларак кереп калган. Ни кызганыч, Сталинның 1937-38 елгы репрессия дулкыны Гыймаз Баһаветдиновны да читләтеп узмый: 1938 елның маенда ул атып үтерелә һәм 1957 елда гына аклана. Университетның беренче татар ректоры Казанда Бауман урамы, 45 йорт адресы буенча яшәгән.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
26 февраль 2021 - 08:30Алабугада җәмәгать транспортында йөрү бәясе артаХәзер алабугалылар 18 сум урынына 22 сум түләячәк.800
-
23 февраль 2021 - 16:31Татарстан Президенты Казан Суворов хәрби училищесында булды Рөстәм Миңнеханов суворовчылар белән аралашты һәм алар белән истәлеккә фотога төште.25700
-
25 февраль 2021 - 10:41СалаваTIK - Әпипә Яңа видеоны карагыз, кушылып биергә һәм лайклар куярга онытмагыз!21800
-
23 февраль 2021 - 10:00Дөньядагы бар әтидән Яхшысыңдыр син, әти... Әти! Нинди кыска сүз. Ләкин шушы сүз эченә күпме мәгънә тупланган.15000
-
23 февраль 2021 - 18:02Татарстанда коронавирустан ике ир-ат һәм бер хатын-кыз вафат булган Пандемия башланганнан бирле 23 февральгә COVID-19дан 323 үлем очрагы теркәлгән.12000
-
23 февраль 2021 - 11:00Саклаучы да, яклаучы да – әти Ватанны саклаучылар көнендә әтиебез – Рамил Шәйгалләмов белән таныштырып үтәсебез килә.11900
-
23 февраль 2021 - 13:52Татарстанда соңгы тәүлектә 56 кешедә коронавирус инфекциясе расланган Алабугада коронавирус инфекциясе йоктыруның бер яңа очрагы ачыкланган.10900
-
23 февраль 2021 - 15:00Алабуга Үзәк китапханәсендә февраль – Башкорт әдәбияты айлыгы 2021 ел Туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елына багышланган күп санлы чараларга бай. Бу темадан беркем дә читтә калмый.10600
-
23 февраль 2021 - 16:04Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов республика халкын Ватанны саклаучылар көне белән котлады Президент Татарстанда хәрби хезмәтнең абруен күтәрүгә һәм аңа яшьләрне әзерләүгә зур игътибар бирелүен билгеләп үтте.9800
-
23 февраль 2021 - 17:00Прокуратура Алабуга балалар йортында хокук бозу очракларын ачыклаган Билгеләнгән хокук бозулар буенча Алабуга балалар йорты директорына күрсәтмә чыгарылган.9200
-
24 февраль 2021 - 08:35Шәһәр киңәшмәсендә «Лесные пчелы» хоккей командасына Бөтенроссия турнирында җиңүче кубогы тапшырылды Шәһәр планеркасы спортчыларга бүләкләр тапшырудан башланды.8600
-
23 февраль 2021 - 08:00Район башлыгы алабугалыларны Ватанны саклаучылар көне белән котлый Алабуга районы башлыгы Рөстәм Нуриев алабугалыларны 23 февраль – Ватанны саклаучылар көне белән ихлас котлый.8100
-
23 февраль 2021 - 16:00Бананлы пирог Сезнең игътибарыгызга бик тәмле пирог рецепты тәкъдим итәбез.8000
-
24 февраль 2021 - 17:00Татарстанлылар мартта тагын өч көн ял итәчәк 6,7 һәм 8 март — ял көннәре булачак.7700
-
24 февраль 2021 - 09:31Алабуга медучилищесын тәмамлаган кыз контракт буенча хезмәт итәргә китә Бу ай ахырында Алабуга медицина училищесын тәмамлаган кыз контракт буенча хезмәт итәргә китә.7500
-
24 февраль 2021 - 11:54Татарстанда коронавирус йоктырган 14 кешене хастаханәгә озатканнар Татарстанда соңгы тәүлектә коронавирус йоктыруның 52 яңа очрагы ачыкланган.7500
-
24 февраль 2021 - 16:20Алабуга балалар йортында Ватанны саклаучылар көне үтте Чараларның барысы да яшүсмерләрдә патриотизм, җаваплылык һәм үз халкына мәхәббәт хисләре тәрбияли.7200
-
23 февраль 2021 - 14:00«Сөембикә» ансамбле 25 ел сәхнәдә! Искәртеп үтик, ансамбльнең юбилей концерты ноябрь аена планлаштырылган.6900
-
24 февраль 2021 - 13:55Алабугалылар кибет янындагы тайгак юлга зарланды Мөрәҗәгать кыска вакыт эчендә хәл ителде.6800
-
24 февраль 2021 - 10:14Алабугада тагын бер исерек шоферны тоткарлаганнар Чит ил машинасы руле артында утырган исерек шоферны Садовый тыкрыгында ачыклаганнар.6700
-
24 февраль 2021 - 11:30Алабуга спортчылары чаңгы ярышлары буенча ТР Беренчелегендә җиңде Мөмкинлекләре чикле спортчылар арасында оештырылган Чемпионат Мамадышта узды.6300
-
24 февраль 2021 - 10:51Татарстанның Балык Бистәсе районында юл һәлакәтендә дүрт кеше һәлак булган Коточкыч юл-транспорт һәлакәтендә ике машина кара-каршы бәрелешкән.6200
-
24 февраль 2021 - 15:22Татарстанда буран һәм көчле җил көтелә Җилнең тизлеге секундына 15-18 метрга җитәчәк.5800
-
25 февраль 2021 - 17:07Диңгез суы ябыктыра Су — яшәү чыганагы, кеше организмы өчен бик тә кирәк.5600
-
25 февраль 2021 - 09:56Татарстанда буран, яңгыр һәм җепшек кар көтелә Киләсе атна башында республикада янә салкынайтачак.5400
-
25 февраль 2021 - 08:13Алабугада фатирда чыккан янгында бала зыян күрде Янгын нәтиҗәсендә 2008 елда туган бала агуланган.5300
-
25 февраль 2021 - 19:49Татарстанда коронавирустан 3 ир-ат һәм 2 хатын-кыз кеше үлгән Пандемия башланганнан бирле 25 февральгә COVID-19дан үлүчеләр саны 328 кешегә җиткән.4900
-
25 февраль 2021 - 09:45Алабугада фатирда янгын чыгу сәбәпләре ачыкланды Янгында төтен белән агуланган бала үзәк район хастаханәсенә китерелә.4800
-
25 февраль 2021 - 14:00Алабуга боксчылары ТР Беренчелегендә җиңү яулады Ярышлар Казанда 2007-2008 елгы егетләр арасында үтте.4600
-
25 февраль 2021 - 07:35Татарстанның баш кардиологы COVID-19ның йөрәк-кан тамырларына йогынтысы турында сөйли Туры эфир 25 февральдә үтәчәк.4400
-
25 февраль 2021 - 11:00Алабуга районы авыл хуҗалыклары оригиналь һәм элиталы орлыклар сатып ала «Россельхозцентр» идарәсенең Алабуга районара бүлегендә орлыкларга фитоэкспертиза үткәрелә, аның нәтиҗәләре буенча агу препаратларын сайлап алу буенча киңәшләр бирелә.4100
-
25 февраль 2021 - 12:00Алабуга юниорлары тхэквондо буенча беренчелектә җиңү яулады Алабуга муниципаль районы данын 2 нче спорт спортчылары яклады.4100
-
25 февраль 2021 - 12:58Татарстанда тагын 55 кеше коронавирус йоктырган Алабугада COVID-19 белән яңа авыручылар теркәлмәгән.3900
-
25 февраль 2021 - 16:00Алабугада дәүләт автоинспекторлары чираттагы рейд үткәрәчәк Рейд 17.00 сәгатьтән 20.00 сәгатькә кадәр узачак.3900
-
25 февраль 2021 - 15:00Алабугада яңа шахмат зонасы ачылды Моңа кадәр мондый зоналар Алабуганың начар ишетүче балалар мәктәбендә, Куклюк һәм Морт авылларында ачылган иде.3800
-
25 февраль 2021 - 16:45Алабугада кокэси япон курчаклары күргәзмәсе ачыла Күргәзмәдә агачтан ясалган 74 курчак тәкъдим ителәчәк.3600
-
26 февраль 2021 - 09:00Алабугада рейд барышында дәүләт автоинспекторлары ике машина йөртүчене тоткарлаган Рейд 4нче микрорайонда үтте.900
-
26 февраль 2021 - 08:30Алабугада җәмәгать транспортында йөрү бәясе арта Хәзер алабугалылар 18 сум урынына 22 сум түләячәк.800
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Алабуга нуры (Луч Елабуги)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл №ФС77-47504 от 30.11.2011
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Качаева Сабина Равильевна
Адрес редакции: 423600, Республика Татарстан, г. Елабуга, ул. Строителей, д. 16а
Телефон редакции: (85557) 3-81-11
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика