Киекле кунаклары
Май урталарында телефоннан шылтыраттылар: Норлат районының Киекле авылыннан Нәбиулла Абдуллин дигән кеше икән. Үзе белән таныштырганда мәктәп директоры икәнлеген, туган авылы турында "Меңьяшәр Киеклем" дип исемләнгән китап язуын әйтте һәм безнең Алабуга якларына килеп чыгарга теләге барлыгын белдерде.
Аның: "Сез тарих белән кызыксынасыз икән, авылыгыз Илмәткә багышлап китап та язгансыз дип ишеттем, анда Йосыф хәзрәт тә телгә алына, ә ул минем нәсел шәҗәрәмнең бер тармагы буенча ерак бабам туры килә, Ризаэддин бине Фәхретдиновның хезмәтләрендә Йосыф имамның Илмәт авылы зиратында җирләнүе әйтелә",- диюе, миңа мәсьәләнең асылына беркадәр төшенергә ярдәм итте. Сөйләшү-фикерләшү барышында без янә кайбер нәрсәләргә ачыклык керттек. Шулай да мин Нәбиулла Хәйрулла улының Илмәт авылы зиратына килеп ерак бабасының каберен ачыклау ниятенә хәерхаһлык йөзеннән, аңарга имамыбыз Вәлиҗан хәзрәткә дә шылтыратып карарга киңәш иттем. Ул шулай эшләгән дә.
Һәм менә 2 июньнең өйлә турында Киекле авылының 4 кешелек делегациясе - Нәбиулла әфәнде кызы Индира һәм кияве Хәлил белән, Алабугада яшәүче Роберт Гомәр улы Вәлиевне ияртеп, авылыбыз чигендә пәйда булдылар. Кесә телефонының уңайлылыгы бар инде аның: кунаклар алдан ук искәртеп куйганлыктан, Вәлиҗан хәзрәт һәм мин сәфәрчеләрне элмә такта куелган урында каршы алдык.
Ата-аналарыбыз, әби-бабаларыбыз һәм якыннарыбызның җәсәден үзенә сыендырган мәңгелек йортка үтәбез. Борынгырак кабер ташлары шактый зур мәйданны биләгән каберстанның төньяк-көнбатышында урын алган. Апрель ахырында авыл җәмәгатьчелеге тырышлыгы белән пөхтәләп җыештырылган зиратны танырлык түгел - кабат бил тиңентен кычыткан, абага, тагын әллә ниләр басып киткән. Ә бу инде кабер урыны да шәйләнмәгән, кайсы чалшаеп, кайсы авып беткән ташларны (арада төз утырган "муллалылары" да бар, әлбәттә) эзләп табу һәм уку эшен шактый катлауландырды. Бәхеткә, Нәбиулла Хәйруллович иске гарәп язуларын да җиңел генә укый ала икән. Беренче очраган ике ягы да язулы ташны игътибар белән өйрәнгәннән соң, кунагыбыз аның астында дәфен кылынган инсани затның бакыйлыкка 1915 елда күченүен әйтә. Ары китәбез. Янәшәдә генә шундый ук затлы (заманына күрә) "олпат" рәвешле таш басып тора. Бусының да "хуҗасы" гүргә 100 ел чамасы элек кенә иңдерелгән. Ә Йосыф ишанның вафатына, Риза бине Фәхретдин язуынча, 176 ел, ди. Нәбиулла әфәнде һәм Индира ханым ташларны төрле яклап фотога төшерәләр, аннары без эзләнүне дәвам итәбез. Тик нәтиҗә генә әлләни куандырырлык түгел: иң борынгы дигән язулар да 1896 ел белән даталанган. Нократ аръягыннан Әлмөхәммәткә чакырып китерелеп, анда ким дигәндә 10-15 ел имамлык иткән Йосыф хәзрәт (бу хакта Ф.Хуҗинның Миңнегали ага Төхбәтуллин сөйләвенә нигезләнеп язылган "Әлмөхәммәт тарихы"нда бәян ителә) 1836 елда картаеп дөнья куйган. Һәрхәлдә, Нәбиулла Абдуллинның 480 биттән торган гаять зур күләмле хезмәтендә бу хакта аермачык язылган. Ә автор үзенең ишан Йосыф бине Иманколга кагылышлы мәгълүматларны Р.Фәхретдиннең "Акар" исемле китаплар җыелмасыннан алуы турында әйтә. Безнең исә бөек галим, дин белгече һәм Диния Нәзарәте рәисе Ризаэддин бине Фәхретдингә ышанмаска хакыбыз юк.
Заманында җиңел кулдан һәм җиңелчә генә уйлап язылган "Әлмөхәммәт тарихы"нда Йосыф хәзрәт (чынлыкта ишан) турында аз-маз гына әйтеп кителә. Анда ошбу шәхесне әлмөхәммәтлеләр Нократ аръягыннан чакыртып алганнар диелә. Баксаң-күрсәң, Йосыф Садыйк бине Иманколый әл-Киекли әл-Болгари (тулы исеме шулай) чыгышы белән хәзерге Норлат районына кергән, 380 елда ук нигез салынган Киекле авылыннан икән бит. Ничек безнең Алабуга ягы кешеләре мәчетләренә имам эзләп шул якларга кадәр барганнар да, ничек итеп ишан кадәр ишан разый булып, әле яңа гына аягына басып килгән Әлмөхәммәткә муллалык итәргә килгән? Гаҗәп хәл бит, ә җәмәгать?! Тарихның, үткәнебезнең серле яклары ифрат күп инде, аны әле ачасы да ачасы...
Ә хәзергә татар халкын һәм бигрәк тә туган авылын өзелеп яратучы, нәсел шәҗәрәсен 11 буынга кадәр ачыклаган фидаи зат, "РФнең мәгариф отличнигы", "ТРның атказанган укытучысы" (бу хакта үзе әйтеп шапырынган дип уйлый күрмәгез: Нәбиулла әфәндегә кагылышлы мәгълүматларны китапны актарып чыкканда күрдем) искиткеч әдәпле һәм инсафлы шәхес балалары вә авылдашы берлә ерак канкардәшенең каберен ачыкларга дип килгән дә чарасыз басып тора. Ахыр килеп Нәбиулла ага мондый фикер әйтте: "Күрәм, әлегә мондый куелыкта без теләгән ташыбызны таба алмаячакбыз, аны көзгә калдырыйк. Мин ТР милли архивында һәм интернетта эзләнүләремне дәвам итәчәкмен, ниндидер яңалык яисә үзгәреш килеп чыкса, бер-беребезгә, зинһар, хәбәр итешик".
Үзара бәйләнешне өзмәскә сүзләр куешып зираттан чыккач, кунаклар Вәлиҗан хәзрәт белән миңа әле быел гына Чаллының "Диамант" нәшриятында дөнья күргән Нәбиулла Абдуллин авторлыгындагы "Меңьяшәр Киеклем" китабын бүләк иттеләр. Аннары Норлат ягы кунаклары Илмәттән 3-4 чакрым ераклыктагы Көек авылы зиратын да барып күрде (аларны "Көек" атамасының "Киекле" белән берәр төрле бәйләнеше бармы-юкмы икәнлеге кызыксындырды).
Өйлә намазы алдыннан борынгы Киекле авылы кунаклары белән Илмәт диндарларының (15 ләп кеше) мәчеттә очрашып сөйләшүе булды. Темалар күп төрле иде, шуларның берсе: Киекле мишәрләре белән Илмәт кешеләре арасында кардәшлек җепләре булу ихтималы (Йосыф ишанның 1800 елда туган Мөхәммәдгата атлы угланы 97 яшенә кадәр Илмәттә мәзинлек иткәне ачыкланды). Соңыннан бергәләп өйлә намазы укылды. Төшке аштан соң кунаклар кайтыр юлга кузгалды. Бу очрашу дәвамлы булыр, мөгаен. Чөнки һәр ике якның да шуңа өметләнүе йөзләренә үк чыккан иде.
Фирдәвес Хуҗин
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
16 гыйнвар 2021 - 13:00Алабугада район башлыгы гражданнарны кабул итте Рөстәм Нуриевка 12 алабугалы үз проблемалары белән мөрәҗәгать итте.1800
-
16 гыйнвар 2021 - 11:55Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы хезмәткәрләре Крещение бәйрәмендә коенганда куркынычсызлык чаралары турында искә төшерә 18 гыйнвардан 19 гыйнварга каршы төндә православие дөньясы Крещение яки Богоявление бәйрәмен билгеләп үтә.1000
-
16 гыйнвар 2021 - 11:44Татарстанда короновирус йоктыруның 98 яңа очрагы теркәлгән 16 гыйнварга алынган мәгьлүматлар буенча, Татарстанда барлыгы COVID-19 белән авыруның 14 735 очрагы теркәлгән.2200
-
16 гыйнвар 2021 - 11:17Татарстанда башлангыч сыйныфлар өчен татар теле буенча яңа дәреслекләр эшләнәчәк Әзер дәреслекләр полилингваль мәктәпләр һәм Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты партнерлары — мәгариф оешмалары базасында тест уза.1700
-
16 гыйнвар 2021 - 10:00Алабугада рейд барышында 33 машина йөртүче җавапка тартылган Тикшерү барышында ачыкланган хокук бозу очраклары теркәлгән һәм машина йөртүчеләргә административ беркетмәләр төзелгән.2800
-
16 гыйнвар 2021 - 09:08ТР Яшьләр парламенты юл йөрү өчен студентлар тарифы турындагы инициативаны хуплады Республика студентлар лигасы президенты «44» тарифын кертергә тәкъдим итте.2600
-
16 гыйнвар 2021 - 08:00Татарстан укучыларын киберкуркынычсызлык буенча бушлай укуга чакыралар Халыкара компетенцияләр үзәге — Казан мәгълүмати технологияләр һәм элемтә техникумы «IT-Cube» балалар иҗат үзәгендә «Кибергигиена һәм зур мәгълүматлар белән эшләү» исемле бушлай курска гаризалар кабул итү башлануы турында игълан итә.2300
-
15 гыйнвар 2021 - 16:57Татарстан хастаханәләрендә короновируслы авырулар өчен урыннарның өчтән бере буш Республикада Covid-19 белән авыручы пациентларны госпитализацияләү саны кими.8200
-
3 декабрь 2020 - 10:57«Татмедиа» газета-журналларына ташлама белән язылырга җитешегез
-
9 ноябрь 2020 - 19:41Сездә салкын тию, ОРВИ яки COVID-19 симптомнары бармы? Аларны бер-берсеннән ничек аерырга?
-
16 гыйнвар 2021 - 09:00Алабугада «ЧӘЙнекләрнең тылсымлы дөньясы» күргәзмәсе эшли башладыУл кичә, 15 гыйнварда ачылды һәм 8 февральгә кадәр эшләячәк.3800
-
14 гыйнвар 2021 - 11:55КҮҢЕЛЛЕ ӘЛИФБА #6 / "Д" хәрефе Татар әлифбасын балалар бергә өйрәнәбез.38900
-
13 гыйнвар 2021 - 14:56Татарстанда кичә короновирус йоктыруның 87 яңа очрагы ачыкланган Алабугада соңгы тәүлектә Сovid-19 белән авыручылар теркәлмәгән.14800
-
13 гыйнвар 2021 - 15:57Алабуга шәһәр судында яңа судья присяга кабул итте Лилия Мирзаһит кызына суд эшчәнлеге символы буларак мантия һәм судья чүкече тапшырылды.14200
-
13 гыйнвар 2021 - 10:112021 елда ана капиталы арттырылган күләмдә түләнәчәк Республика халкы өчен ана капиталы бирү турындагы гаризаларны карау вакыты кыскара.13100
-
13 гыйнвар 2021 - 07:30Авыл хуҗалыгында хезмәтне саклау буенча яңа кагыйдәләр үз көченә керде Яңа кагыйдәләр 2021 ел башыннан кабул ителде. Алар 2016 елдан бирле гамәлдә булган кагыйдәләрне алыштыра.13000
-
14 гыйнвар 2021 - 10:24Алабуга районында 36 кеше коронавируска каршы прививка ясаткан Татарстанда «Спутник V» вакцинасының беренче фазасы республиканың 2,4 мең кешесенә ясалган.13000
-
13 гыйнвар 2021 - 10:46Дөньяны сезнең күзләр белән күрәбез: Фәрит Мөхәммәтшин матбугат көне белән котлады 13 гыйнварда журналистлар, редакторлар, нәширләр һәм полирафистларның һөнәри бәйрәме билгеләп үтелә.12800
-
13 гыйнвар 2021 - 15:00Татарстанда уку ел башыннан 90 мәктәп укучысы коронавирус йоктырган Хәзер республикада аерым укучы сыйныфлар юк.12800
-
13 гыйнвар 2021 - 18:23Эдуард Хәйруллин «Казан» журналының эксперименталь чыгарылышын тәкъдим итте Журналны чыгаручылар Казандагы илһам чыганакларын атады.12800
-
13 гыйнвар 2021 - 15:26Фазлыева: Татарстан халкының эмоциональ халәте түләүләр һәм пенсияләргә бәйле Казанда Татарстан буенча Россия Пенсия фонды бүлегенең 2020 елдагы эш нәтиҗәләре буенча киңәйтелгән утырышы узды.12700
-
13 гыйнвар 2021 - 10:50Әсгать Сәфәров Татарстан журналистларын Россия матбугаты көне белән котлады Татарстан Президенты Аппараты җитәкчесе массакүләм матбугат чаралары хезмәткәрләренә «һәрвакыт илһамланып эшләүләрен» һәм «яңа кызыклы проектлар» теләде.11300
-
13 гыйнвар 2021 - 15:53Алабуганың торак-коммуналь хуҗалык һәм төзелеш департаментында яңа директор Бу вазифаны хәзер Андрей Томилин җитәкли.11200
-
13 гыйнвар 2021 - 15:09Әлмәттә җылылык өчен түләүләр буенча оештырылган кайнар линия күпканаллы булачак Димәк, колл-үзәккә күбрәк кеше шалтырата алачак.11000
-
14 гыйнвар 2021 - 06:25Татарстан геопорталында тарих һәйкәлләрен саклау зоналары барлыкка килде Мәгълүмат Казанның барлык тарихи мирас объектларына, шул исәптән Кремль территориясендәгеләргә дә кагыла10900
-
14 гыйнвар 2021 - 08:30Алабугада Яңа ел чараларында 70 меңнән артык кеше катнашкан Районда барлыгы 446 бәйрәм чарасы уздырылган.10900
-
15 гыйнвар 2021 - 10:00Алабугада Туган телләр елына багышланган чаралар планы турында фикер алыштылар ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов Указы белән 2021 ел Туган телләр һәм халык бердәмлеге елы дип игълан ителде.9800
-
14 гыйнвар 2021 - 11:32Алабугалылар Яңа ел бәйрәмнәрендә шау-шулы күршеләргә һәм низагларга зарланган Алабугада яңа ел ялларында оператив вәзгыять тотрыклы сакланган.9700
-
13 гыйнвар 2021 - 15:45Алабугадан күп балалы гаиләгә фатир ачкычлары тапшырылды Яхъяевлар гаиләсе яңа 2021 елны яңа фатирда каршы алды.9600
-
14 гыйнвар 2021 - 09:23Алабугалылар узган елда күбрәк төзекләндерү һәм торак-коммуналь хуҗалык сыйфатына зарланган Барлыгы район җитәкчелеге адресына гражданнардан 567 мөрәҗәгать кабул ителгән.9400
-
14 гыйнвар 2021 - 15:17Татарстан инспекторлары машина йөртүчеләргә буранда шәһәр читенә чыкмаска киңәш итә Республикада 14 һәм 15 гыйнварда һава шартларының начараюы көтелә.9400
-
14 гыйнвар 2021 - 18:57Татарстанда «Фермер мәктәбе» эшли башлый Укулар Казан дәүләт аграр университет базасында үтәчәк.9400
-
14 гыйнвар 2021 - 14:38Татарстанда кичә 92 кеше короновирус йоктырган Алабугада соңгы тәүлектә Сovid-19 белән авыручылар теркәлмәгән.9100
-
14 гыйнвар 2021 - 14:57Татарстанда салкында өшегән балаларның анасын тикшерү изоляторына озаттылар 22 яшьлек хатын-кыз 13 мартка кадәр сак астында булачак.8900
-
14 гыйнвар 2021 - 09:59Казан журналистлары «Миллиард.татар» сайтын ачты Тарих һәм журналистиканы берләштергән медиапроектны ай ярым вакыт эчендә яхшылап эшләтеп җибәрергә ниятлиләр.8300
-
14 гыйнвар 2021 - 14:06Татарстанда ковидка каршы чикләүләр коллектив иммунитет аркасында йомшармаячак Республика бизнесының күпчелеге инде катгый тыюларсыз эшли.8300
-
14 гыйнвар 2021 - 14:42Миңнеханов: Татарстан «Абилимпикс» хәрәкәте үсешенә ярдәм итәчәк Чемпионатта Татарстанның җыелма командасы икенче урын алды.8300
-
15 гыйнвар 2021 - 16:57Татарстан хастаханәләрендә короновируслы авырулар өчен урыннарның өчтән бере буш Республикада Covid-19 белән авыручы пациентларны госпитализацияләү саны кими.8200
-
15 гыйнвар 2021 - 06:30Татарстанда короновируска каршы массакүләм прививка ясау февраль аена тизләнергә тиеш Февраль аенда республика алдан әйтелгәннән артыграк вакцина дозасы алырга мөмкин.6600
-
15 гыйнвар 2021 - 11:54Татарстанда соңгы тәүлектә короновирус йоктыруның 96 яңа очрагы ачыкланган Алабугада кичә Сovid-19 белән 1 авыручы теркәлгән.6000
-
15 гыйнвар 2021 - 10:15Татарстан табиблары кешеләрнең салкыннан өшү сәбәпләрен атады Барыннан да ешрак исерек килеш салкынга чыккан кешеләр өши.5600
-
15 гыйнвар 2021 - 14:39КФУ профессоры: татар телендә 7 миллионга якын кеше сөйләшә Татарларның күпчелеге телне көнкүреш дәрәҗәсендә генә белә.5500
-
15 гыйнвар 2021 - 15:14Татарстанда узган тәүлектә короновирустан 4 үлем очрагы теркәлгән Пандемия башланганнан бирле 15 гыйнварга COVID-19дан үлүчеләр саны 218 кешегә җиткән.5400
-
15 гыйнвар 2021 - 15:43Россиядә яшәүчеләрне кәрәзле элемтәгә бәя артуы турында кисәттеләр Бәя арту, коронавирус сәбәпле, операторларга чыгымнарын арттырырга туры килү белән аңлатыла.5200
-
15 гыйнвар 2021 - 15:18ЮХИДИ һава торышы начарлануы турында кисәтә Юлларда кар көртләре һәм бозлавык булырга мөмкин.4800
-
16 гыйнвар 2021 - 09:00Алабугада «ЧӘЙнекләрнең тылсымлы дөньясы» күргәзмәсе эшли башлады Ул кичә, 15 гыйнварда ачылды һәм 8 февральгә кадәр эшләячәк.3800
-
16 гыйнвар 2021 - 10:00Алабугада рейд барышында 33 машина йөртүче җавапка тартылган Тикшерү барышында ачыкланган хокук бозу очраклары теркәлгән һәм машина йөртүчеләргә административ беркетмәләр төзелгән.2800
-
16 гыйнвар 2021 - 09:08ТР Яшьләр парламенты юл йөрү өчен студентлар тарифы турындагы инициативаны хуплады Республика студентлар лигасы президенты «44» тарифын кертергә тәкъдим итте.2600
-
16 гыйнвар 2021 - 08:00Татарстан укучыларын киберкуркынычсызлык буенча бушлай укуга чакыралар Халыкара компетенцияләр үзәге — Казан мәгълүмати технологияләр һәм элемтә техникумы «IT-Cube» балалар иҗат үзәгендә «Кибергигиена һәм зур мәгълүматлар белән эшләү» исемле бушлай курска гаризалар кабул итү башлануы турында игълан итә.2300
-
16 гыйнвар 2021 - 11:44Татарстанда короновирус йоктыруның 98 яңа очрагы теркәлгән 16 гыйнварга алынган мәгьлүматлар буенча, Татарстанда барлыгы COVID-19 белән авыруның 14 735 очрагы теркәлгән.2200
-
16 гыйнвар 2021 - 13:00Алабугада район башлыгы гражданнарны кабул итте Рөстәм Нуриевка 12 алабугалы үз проблемалары белән мөрәҗәгать итте.1800
-
16 гыйнвар 2021 - 11:17Татарстанда башлангыч сыйныфлар өчен татар теле буенча яңа дәреслекләр эшләнәчәк Әзер дәреслекләр полилингваль мәктәпләр һәм Филология һәм мәдәниятара багланышлар институты партнерлары — мәгариф оешмалары базасында тест уза.1700
-
16 гыйнвар 2021 - 11:55Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы хезмәткәрләре Крещение бәйрәмендә коенганда куркынычсызлык чаралары турында искә төшерә 18 гыйнвардан 19 гыйнварга каршы төндә православие дөньясы Крещение яки Богоявление бәйрәмен билгеләп үтә.1000
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Алабуга нуры (Луч Елабуги)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл №ФС77-47504 от 30.11.2011
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Качаева Сабина Равильевна
Адрес редакции: 423600, Республика Татарстан, г. Елабуга, ул. Окружное шоссе, д. 15
Телефон редакции: (85557) 3-81-11, 3-25-45
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика