Эх, яз­мыш...

Бү­ген­ге­дәй хә­те­рем­дә: мәк­тәп ел­ла­рын­да аның бе­лән бер кү­ңел­сез хәл ки­леп чык­ты. Бу ва­кый­га мон­нан өч- дүрт ел элек бул­ды. Мәк­тәп­тән кайт­кач, әни­се аны үз яны­на ча­кы­ра да кыз­га­ныч хә­бәр әй­тә.

- Кы­зым, утыр әле. Ми­нем си­ңа әй­тер сү­зем бар, -дип баш­лый ул сү­зен.

- Бе­рәр нәр­сә бул­ды­мы әл­лә?- дип, бор­чы­лып со­рап куя Гө­лү­сә.

- Юк, юк, кы­зым, бор­чы­лыр­га урын юк. Син ба­ры шу­ны аң­лар­га ти­еш, бә­гы­рем: дөнь­я­да ата-ана өчен иң ка­дер­ле нәр­сә ул-ба­ла.

- Әйе, ән­кәй, мин аны бик ях­шы аң­лыйм ши­кел­ле. Ике­лә­нер өчен ми­нем сез­гә бер­нин­ди дә сә­бәп бир­гә­нем юк бу­гай.

Әни­се елый баш­лый:

- Юк, ба­лам, мин си­не бер­нәр­сә­дә дә га­еп­ләр­гә җы­ен­мыйм.

- Соң, ни бул­ды, ән­кәй? Әң­гә­мә­нең мон­дый бор­чу­лы баш­ла­ну­ы­ның сә­бә­бе ни­дә? Мин си­нең ни әй­тер­гә те­лә­вең­не һич аң­ла­мыйм.

-Ашык­тыр­ма, кы­зым. Кау­шыйм да, бор­чы­лам да, чөн­ки сә­бә­бе җит­ди. Тор­мы­шы­быз­да син бе­леп бе­тер­мә­гән, әм­ма бе­лер­гә ти­еш­ле нәр­сә­ләр бар, ба­лам. Аны си­ңа әй­түе бик авыр. Шу­лай да мин аны әй­тер­гә ти­еш. Тук­та,тук­та, хә­зер, хә­зер, бе­раз гы­на ты­ныч­ла­ныйм да, әй­тәм. Ни­чек ке­нә, си­нең кү­ңе­ле­ңә авыр бул­мас­лык итеп әй­тим икән? Кы­зым, ни бит: мин си­нең үз әни­ең тү­гел, си­не бу дөнь­га бар итү­че дип әй­тү­ем.

-Ни­чек? Әни... Нәр­сә сөй­ли­сең син? Бу- дө­рес тү­гел! Мо­ның бу­луы мөм­кин тү­гел.

Алар ко­чак­ла­шып елый баш­лый­лар.

Гө­лү­сә:

-Ән­кәй... Бу дө­рес тү­гел бит... Әйе­ме?! Син бит ша­я­рып кы­на әйт­тең. - ди дә та­гын да ныг­рак үк­си. - Мин ышан­мыйм! Син ял­ган­лый­сың!..

Икен­че көн­не әни­се Гө­лү­сә­гә кон­верт су­за:

-Мә, кы­зым, ач бу кон­верт­ны.

-Нин­ди кон­верт бу?

Гө­лү­сә нәр­сә уй­лар­га да бел­ми. Кау­шап кы­на ку­лы­на кон­верт­ны ала. Ниш­ләп­тер кул­ла­ры үз­лә­рен­нән -үз­лә­ре кал­ты­рый баш­лый. Әк­рен ге­нә кон­верт эчен­дә­ге хат­ны тар­тып чы­га­ра. Тик нин­ди­дер көч аны тук­тат­кан­дай бу­ла.

• Нин­ди хат бу, әни­ем? Ни­гә­дер ми­нем аны укый­сым кил­ми.
• Укы, ба­лам, укы, ачык­лап бе­те­рә­се нәр­сә­ләр бар.

Кыз әк­рен ге­нә хат­ны ачып укый баш­лый.

Әни­се сү­зен дә­вам итә:

- Си­нең чын әни­ең яңа­дан ки­леп чы­гар дип кем­нәр уй­ла­ган? Көт­мә­гән­дә ге­нә хат ки­леп төш­те...

- Юк,юк. Мин ба­ры­бер ышан­мыйм.

-Ты­ныч­лан, ба­лам. Ва­кыт ди­гә­нең ба­рын да үз уры­ны­на куя. Күп­ме­дер ва­кыт уз­ган­нан соң, син ба­рын да аң­лар­сың. Ан­на­ры урыс әйт­меш­ли: "в­ре­мя ле­чит". Син ба­ры үзең­не әни­ең бе­лән оч­ра­шу­га әзер­лә.

О­зак кө­тәр­гә ту­ры кил­ми, көн­нәр­дән бер­көн­не Гө­лү­сә­ләр­гә бер ха­ным ки­леп тө­шә. Гө­лү­сә, кү­рә­сең, аның бе­лән сөй­лә­шер­гә әзер бул­ма­ган, ул ми­нем ян­га кил­де. Мин аның кы­зар­ган йө­зе­нә ка­рап ша­я­рып кы­на:

-Күр­ше­ләр­нең каз­ла­ры ар­тың­нан ку­ды­мы әл­лә?-дип со­рап куй­дым.

-Эй, Ал­су, мин ниш­ләр­гә, кая ба­рыр­га бел­мим, ә син ша­яр­та­сың.- ди­де дә, елый-елый, энә­сен­нән җе­бе­нә ка­дәр сөй­ләп бир­де. Шул ва­кыт­та аның ке­сә те­ле­фо­ны, шал­ты­ра­ды. Без­нең әң­гә­мә шул урын­да бү­лен­де. Бу -те­ге ха­ным икән. Аның үз яны­на ча­кы­рып шал­ты­ра­туы. Шун­нан соң Гө­лү­сә өе­нә кай­тып кит­те. Алар ара­сын­да нин­ди сөй­лә­шү-аң­ла­шу бул­ган­дыр, ул ка­дә­ре­се ми­ңа мәгъ­лүм тү­гел, тик күп­ме­дер ва­кыт­тан Гө­лү­сә, әни­се­нә ия­реп, шә­һәр­гә яшәр­гә кит­те. Шун­нан без аның бе­лән ае­ры­лыш­тык...

Гө­лү­сә чын әни­се бе­лән шә­һәр­гә яшәр­гә кит­те. Аңа ки­рәк­ле до­ку­мент­лар ясат­ты­лар. Авыл­да иң сө­ек­ле, иң ярат­кан ке­ше­се -үс­тер­гән әни­се кал­ды. Кыз­га­ныч­ка кар­шы, ана­га ба­ла­сы бе­лән озак юа­ныр­га ту­ры кил­ми, ул, эш­тән кай­тыш­лый, юл һа­лә­кә­те­нә оч­рап, фа­җи­га­ле рә­веш­тә үлеп ки­тә. Аның ки­нәт­тән ге­нә дөнья куюы бо­лай да йө­рәк өя­нә­ге бе­лән га­зап чик­кән әти­се­нең сә­ла­мәт­ле­ген та­гын да как­ша­та. Бе­рәр ай ча­ма­сы ши­фа­ха­нә­дә ят­кан­нан соң, ул да фа­ни дөнья бе­лән хуш­ла­ша. Гө­лү­сә шу­лай итеп, ту­лы ятим ка­ла. Баш­ка ба­рыр җи­ре бул­ма­ган­лык­тан, үги әти­се кар­шы­лык күр­сә­тү­гә ка­ра­мас­тан, ул яңа­дан авыл­га әй­лә­неп кайт­ты

Мин дус­тым­ны, юк-бар уй­лар­дан арын­ды­ру, тор­мы­шы­на күп­ме­дер ямь өс­тәү мак­са­тын­нан ку­нак­ка кай­тып йө­ри тор­ган бер егет бе­лән та­ныш­тыр­дым. Ми­нем хы­я­лым чын­га аш­ты: алар бер-бер­се­нә бер кү­рү­дә га­шыйк бул­ды­лар, кыс­ка гы­на ва­кыт эчен­дә дус­ла­шып та кит­те­ләр. Шул ара­да Гө­лү­сә­нең көн­дәш­лә­ре дә та­бы­лып өл­гер­де. Көн­ләш­мәс­лек тә тү­гел шул: егет чи­бәр­ләр­нең чи­бә­ре, акыл­лы­лар­ның акыл­лы­сы иде. Ми­ңа алар мәң­ге­гә бер­гә ка­лыр­лар, бә­хет­ле бу­лыр­лар сы­ман то­ел­ды.