Ни хә­лең бар авыл?

Морт

Ам­бар­лар ту­лы, кү­ңел­ләр көр

Морт­лы­лар­ның кү­ңе­ле ты­ныч. Һа­ва то­ры­шы­ның ирек бир­мә­ве нә­ти­җә­сен­дә, бы­ел бә­рәң­ге ба­су­да ка­лыр ин­де, дип баш­та кә­еф­лә­ре кы­рыл­ган бул­са да, 16 ок­тябрь­дә алар икен­че ик­мәк­не алып бе­тер­гән­нәр. Без­нең ха­лык "Кал­ган эш­кә кар ява" ди­яр­гә ярат­са да, бу со­ңа­ру­ның нә­ти­җә­се сө­е­неч­ле бул­ган. Алар ба­ры йод­рык ка­дәр­ле, йом­ры гәү­дә­ле бә­рәң­ге­ләр ге­нә ка­зы­ган. Ә бә­рәң­ге­не сен­тябрь ба­шын­да алу­чы­лар аның ваг­рак бу­лу­ын­нан зар­лан­ган­нар иде. Аг­ро­фир­ма­га бә­рәң­ге алу­да уку­чы­лар зур бу­лыш­лык күр­сәт­кән. Мо­ның өчен һәр уку­чы­га ак­ча тү­лә­нә­чәк, ә мәк­тәп­кә рәх­мәт йө­зен­нән буш­лай - 2 тон­на бә­рәң­ге, 10 ки­лог­рамм ит, 2 кап­чык бор­чак би­рел­гән.

Ил­мәт

Чис­та бу­лу - зур ос­та­лык

Та­тар авыл­ла­ры элек-элек­тән чис­та, тө­зек, пөх­тә бу­лу­ла­ры бе­лән ае­ры­лып тор­ган. Бы­ел ра­йон баш­лы­гы Ген­на­дий Емель­я­нов тәкъ­ди­ме бу­ен­ча, авыл җир­лек­лә­рен­дә чүп­не те­лә­сә кай­да тү­гү­гә нок­та кую мак­са­ты бе­лән, кон­тей­нер­лар ку­е­ла баш­ла­ды. 8 ок­тябрь­дә Ил­мәт авы­лы­на да шун­дый чүп кон­тей­нер­ла­ры ку­ел­ган. Алар­ның са­ны ки­лә­чәк­тә 12 бу­ла­чак икән, әле хә­зер­гә 7сен авыл­ның төр­ле урын­на­ры­на ур­наш­тыр­ган­нар. Чүп са­выт­ла­ры ат­на­га 2-3 тап­кыр, ягъ­ни ту­лу бе­лән бу­ша­ты­ла. Аны бу­ша­ту, чис­та то­ту өчен куй­ган ком­па­ния җа­вап­лы. Әле­ге хез­мәт өчен бер ке­ше­гә якын­ча 25 сум ак­ча тү­ләр­гә ту­ры ки­лә­чәк. Бу эш исәп-хи­сап кас­са­сы аша эш­лә­нә, шу­ңа да тү­ләү ту­рын­да­гы кви­тан­ци­я­ләр поч­та аша һәр­кем­гә ае­рым җи­бә­ре­лә.

Ти­гез юл­лар - без­нең хы­ял­лар

Яде­гәр бе­лән Ил­мәт ара­сы­на ха­лык күп­тән "дүрт күз" бе­лән көт­кән ас­фальт юл тү­шәл­гән. Эш уз­ган ат­на­да тө­гәл­лән­гән, юл тө­зек­лән­де­рү өчен ак­ча фе­де­раль прог­рам­ма бу­ен­ча кү­че­рел­гән. Бу юл Кө­ек авы­лы ба­шын­нан алып Ил­мәт­кә ка­дәр ки­лә, ул якын­ча 3,5 ки­ло­метр­ны тәш­кил итә.

Дөм-дөм

Җыр­лый чиш­мә чел­тер-чел­тер

Дөм-дөм­ле­ләр из­ге хез­мәт­тә. Авыл­да чиш­мә­ләр, юл­лар, зи­рат­лар тө­зек­лән­де­рел­гән. Әле­гә бер чиш­мә­не тө­зек­лән­де­реп, аны бу­ра­лап ал­ган­нар, ула­гын яңарт­кан­нар. Исәп­лә­ре - яз җи­тү­гә, чиш­мә кы­рын ал­лы-гөл­ле чә­чәк­ләр­гә кү­мү. Мал-ту­ар, кош-корт ке­реп тап­та­ма­сын өчен, хә­зер аның ти­рә­сен кой­ма­лап алу мә­шә­ка­те бе­лән йө­ри­ләр.

Үл­гән­нәр­нең ка­бе­рен, исән­нәр­нең ка­де­рен бел!

Че­реп, ин­де авар хәл­гә жит­кән Ай­та­лан авы­лы зи­ра­ты­ның кой­ма­ла­ры ти­мер чел­тәр (сет­ка) бе­лән әй­лән­де­реп алын­ган. Бу эш авыл җир­ле­ге ак­ча­сы­на баш­ка­рыл­ган. Уз­ган ел сет­ка­сын ал­ган бул­са­лар, бы­ел ба­га­на­ла­рын кай­тарт­кан­нар һәм үз­лә­ре кой­ма­ла­ган­нар. Ай­та­лан авы­лы­на газ һәм су үт­кә­рү про­ек­тын әзер­ләү эше ахы­ры­на якын­ла­ша.

Юл­лар, юл­лар... сил­кәл­тә­сез юл­лар

Юл­лар - авыл җи­рен­дә иң төп проб­ле­ма. Шә­һәр­дә яшәү­че­ләр терт-терт ас­фальт­тан йөр­гән­дә, авыл хал­кы әле шак­тый ел­лар пыч­рак ерып җә­фа чик­те. Хә­зер, шө­кер, авыл­лар­га да ас­фальт, я бул­ма­са таш юл са­лын­ган. Лә­кин авыл ху­җа­лы­гы авыр йөк транс­пор­ты йөр­гән­гә­ме, алар тиз ва­ты­ла. Дөм-дөм­дә дә шул ук хәл. Әле шу­шы көн­нәр­дә ге­нә алар Ту­кай ура­мын­да­гы юл­ның бер­ка­дәр өле­ше­нә вак таш җә­еп, чо­кыр-ча­кыр­лар­ны ти­гез­ләп бе­тер­гән. Мо­ның өчен ак­ча­ны ра­йон җир­ле бюд­же­тын­нан ал­ган­нар. Юл­ның кал­ган өле­шен икен­че ел­га рәт­ләр­гә уй­лый­лар.

Юраш

Яшь­ләр көч­ле­рәк

18 ок­тябрь­дә Юраш авы­лы мәк­тә­бен­дә уку­чы­лар һәм укы­ту­чы­лар ара­сын­да шах­мат бәй­ге­се уз­ган. Нә­ти­җә­ләр ку­а­ныч­лы, җи­ңү - уку­чы­лар ягын­да. Афә­рин!

Иман­на­ры нык, кү­ңел­лә­ре из­ге

Юраш­лы­лар авыл­да­гы ике зи­рат­ны да ко­ры­ган агач, чүп-чар­дан арын­ды­рып, ялт итеп куй­ган. Шу­ны­сы ку­ан­ды­ра, әле­ге өмә­дә һәр­кем үзе те­ләп кат­наш­кан. Уз­ган ел яңа кой­ма бе­лән әй­лән­де­реп алын­ган зи­рат­ның бы­ел кой­ма­ла­рын бу­я­ган­нар, ә икен­че зи­рат­ка яңа кой­ма тот­кан­нар. Әле­ге из­ге эш өчен ак­ча авыл хал­кы, чит­тә яшәү­че юраш­лы­лар һәм авыл җир­ле­ге яр­дә­ме бе­лән җы­ел­ган.

Ки­лә­се ел­га май аен­да алар Са­ла­выч авы­лын­да­гы зи­рат­ны да чис­тар­тып, яңа кой­ма­лар бе­лән әй­лән­де­реп алыр­га те­ли. Шу­ңа да Са­ла­выч авы­лын­да ту­ган яки әби-ба­ба­ла­ры бу зи­рат­та җир­лән­гән­нәр­нең өмә­гә кай­тып, әле­ге са­вап­лы эш­тә кат­на­шу­ла­рын кө­тә­ләр.

Л.Зин­нә­то­ва

Ни хә­лең бар авыл?

"А­ла­бу­га ну­ры" га­зе­та­сын­да "Ни хә­лең бар авыл?" ди­гән яңа руб­ри­ка ачып җи­бә­рер­гә уй­лый­быз. Мон­да без­нең га­зет­ны алу­чы та­тар авыл­ла­рын­да­гы яңа­лык­лар, алар­ның тор­мы­шы, ке­ше­лә­ре ха­кын­да сүз ба­ра­чак. Әгәр дә сез­дә кы­зык­лы бе­рәр яңа­лык ту­ган икән, һич со­ңар­мый без­гә хә­бәр ите­гез. Бу хак­та ра­йон хал­кы да бе­леп тор­сын.

Морт

Ам­бар­лар ту­лы, кү­ңел­ләр көр

Морт­лы­лар­ның кү­ңе­ле ты­ныч. Һа­ва то­ры­шы­ның ирек бир­мә­ве нә­ти­җә­сен­дә, бы­ел бә­рәң­ге ба­су­да ка­лыр ин­де, дип баш­та кә­еф­лә­ре кы­рыл­ган бул­са да, 16 ок­тябрь­дә алар икен­че ик­мәк­не алып бе­тер­гән­нәр. Без­нең ха­лык "Кал­ган эш­кә кар ява" ди­яр­гә ярат­са да, бу со­ңа­ру­ның нә­ти­җә­се сө­е­неч­ле бул­ган. Алар ба­ры йод­рык ка­дәр­ле, йом­ры гәү­дә­ле бә­рәң­ге­ләр ге­нә ка­зы­ган. Ә бә­рәң­ге­не сен­тябрь ба­шын­да алу­чы­лар аның ваг­рак бу­лу­ын­нан зар­лан­ган­нар иде. Аг­ро­фир­ма­га бә­рәң­ге алу­да уку­чы­лар зур бу­лыш­лык күр­сәт­кән. Мо­ның өчен һәр уку­чы­га ак­ча тү­лә­нә­чәк, ә мәк­тәп­кә рәх­мәт йө­зен­нән буш­лай - 2 тон­на бә­рәң­ге, 10 ки­лог­рамм ит, 2 кап­чык бор­чак би­рел­гән.

Ил­мәт

Чис­та бу­лу - зур ос­та­лык

Та­тар авыл­ла­ры элек-элек­тән чис­та, тө­зек, пөх­тә бу­лу­ла­ры бе­лән ае­ры­лып тор­ган. Бы­ел ра­йон баш­лы­гы Ген­на­дий Емель­я­нов тәкъ­ди­ме бу­ен­ча, авыл җир­лек­лә­рен­дә чүп­не те­лә­сә кай­да тү­гү­гә нок­та кую мак­са­ты бе­лән, кон­тей­нер­лар ку­е­ла баш­ла­ды. 8 ок­тябрь­дә Ил­мәт авы­лы­на да шун­дый чүп кон­тей­нер­ла­ры ку­ел­ган. Алар­ның са­ны ки­лә­чәк­тә 12 бу­ла­чак икән, әле хә­зер­гә 7сен авыл­ның төр­ле урын­на­ры­на ур­наш­тыр­ган­нар. Чүп са­выт­ла­ры ат­на­га 2-3 тап­кыр, ягъ­ни ту­лу бе­лән бу­ша­ты­ла. Аны бу­ша­ту, чис­та то­ту өчен куй­ган ком­па­ния җа­вап­лы. Әле­ге хез­мәт өчен бер ке­ше­гә якын­ча 25 сум ак­ча тү­ләр­гә ту­ры ки­лә­чәк. Бу эш исәп-хи­сап кас­са­сы аша эш­лә­нә, шу­ңа да тү­ләү ту­рын­да­гы кви­тан­ци­я­ләр поч­та аша һәр­кем­гә ае­рым җи­бә­ре­лә.

Ти­гез юл­лар - без­нең хы­ял­лар

Яде­гәр бе­лән Ил­мәт ара­сы­на ха­лык күп­тән "дүрт күз" бе­лән көт­кән ас­фальт юл тү­шәл­гән. Эш уз­ган ат­на­да тө­гәл­лән­гән, юл тө­зек­лән­де­рү өчен ак­ча фе­де­раль прог­рам­ма бу­ен­ча кү­че­рел­гән. Бу юл Кө­ек авы­лы ба­шын­нан алып Ил­мәт­кә ка­дәр ки­лә, ул якын­ча 3,5 ки­ло­метр­ны тәш­кил итә.

Дөм-дөм

Җыр­лый чиш­мә чел­тер-чел­тер

Дөм-дөм­ле­ләр из­ге хез­мәт­тә. Авыл­да чиш­мә­ләр, юл­лар, зи­рат­лар тө­зек­лән­де­рел­гән. Әле­гә бер чиш­мә­не тө­зек­лән­де­реп, аны бу­ра­лап ал­ган­нар, ула­гын яңарт­кан­нар. Исәп­лә­ре - яз җи­тү­гә, чиш­мә кы­рын ал­лы-гөл­ле чә­чәк­ләр­гә кү­мү. Мал-ту­ар, кош-корт ке­реп тап­та­ма­сын өчен, хә­зер аның ти­рә­сен кой­ма­лап алу мә­шә­ка­те бе­лән йө­ри­ләр.

Үл­гән­нәр­нең ка­бе­рен, исән­нәр­нең ка­де­рен бел!

Че­реп, ин­де авар хәл­гә жит­кән Ай­та­лан авы­лы зи­ра­ты­ның кой­ма­ла­ры ти­мер чел­тәр (сет­ка) бе­лән әй­лән­де­реп алын­ган. Бу эш авыл җир­ле­ге ак­ча­сы­на баш­ка­рыл­ган. Уз­ган ел сет­ка­сын ал­ган бул­са­лар, бы­ел ба­га­на­ла­рын кай­тарт­кан­нар һәм үз­лә­ре кой­ма­ла­ган­нар. Ай­та­лан авы­лы­на газ һәм су үт­кә­рү про­ек­тын әзер­ләү эше ахы­ры­на якын­ла­ша.

Юл­лар, юл­лар... сил­кәл­тә­сез юл­лар

Юл­лар - авыл җи­рен­дә иң төп проб­ле­ма. Шә­һәр­дә яшәү­че­ләр терт-терт ас­фальт­тан йөр­гән­дә, авыл хал­кы әле шак­тый ел­лар пыч­рак ерып җә­фа чик­те. Хә­зер, шө­кер, авыл­лар­га да ас­фальт, я бул­ма­са таш юл са­лын­ган. Лә­кин авыл ху­җа­лы­гы авыр йөк транс­пор­ты йөр­гән­гә­ме, алар тиз ва­ты­ла. Дөм-дөм­дә дә шул ук хәл. Әле шу­шы көн­нәр­дә ге­нә алар Ту­кай ура­мын­да­гы юл­ның бер­ка­дәр өле­ше­нә вак таш җә­еп, чо­кыр-ча­кыр­лар­ны ти­гез­ләп бе­тер­гән. Мо­ның өчен ак­ча­ны ра­йон җир­ле бюд­же­тын­нан ал­ган­нар. Юл­ның кал­ган өле­шен икен­че ел­га рәт­ләр­гә уй­лый­лар.

Юраш

Яшь­ләр көч­ле­рәк

18 ок­тябрь­дә Юраш авы­лы мәк­тә­бен­дә уку­чы­лар һәм укы­ту­чы­лар ара­сын­да шах­мат бәй­ге­се уз­ган. Нә­ти­җә­ләр ку­а­ныч­лы, җи­ңү - уку­чы­лар ягын­да. Афә­рин!

Иман­на­ры нык, кү­ңел­лә­ре из­ге

Юраш­лы­лар авыл­да­гы ике зи­рат­ны да ко­ры­ган агач, чүп-чар­дан арын­ды­рып, ялт итеп куй­ган. Шу­ны­сы ку­ан­ды­ра, әле­ге өмә­дә һәр­кем үзе те­ләп кат­наш­кан. Уз­ган ел яңа кой­ма бе­лән әй­лән­де­реп алын­ган зи­рат­ның бы­ел кой­ма­ла­рын бу­я­ган­нар, ә икен­че зи­рат­ка яңа кой­ма тот­кан­нар. Әле­ге из­ге эш өчен ак­ча авыл хал­кы, чит­тә яшәү­че юраш­лы­лар һәм авыл җир­ле­ге яр­дә­ме бе­лән җы­ел­ган.

Ки­лә­се ел­га май аен­да алар Са­ла­выч авы­лын­да­гы зи­рат­ны да чис­тар­тып, яңа кой­ма­лар бе­лән әй­лән­де­реп алыр­га те­ли. Шу­ңа да Са­ла­выч авы­лын­да ту­ган яки әби-ба­ба­ла­ры бу зи­рат­та җир­лән­гән­нәр­нең өмә­гә кай­тып, әле­ге са­вап­лы эш­тә кат­на­шу­ла­рын кө­тә­ләр.

Л.Зин­нә­то­ва